วันนี้เราจะมาคุยกันถึงปอดของเราค่ะ มนุษย์ทุกคนมีปอด 2 ข้างนะคะ ปอดมีลักษณะคล้ายฟองน้ำ เพราะประกอบด้วยถุงลมจำนวนมากมาอยู่รวมกัน ถุงลมมีลักษณะเป็นถ้วย คล้ายพวงองุ่น ภายในปกคลุมด้วยสาร ชื่อ surfactant ซึ่งช่วยไม่ให้ถุงลมยุบตัว ถุงลมมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.25-0.5 มม. ท่านผู้ฟังพอจะเดาได้ไหมคะว่า ร่างกายของเรามีถุงลมมากน้อยแค่ไหน ขอใบ้ว่าเป็นหลักล้านค่ะ ค่ะ ปอด 1 ข้าง มีถุงลม ~ 300-400 ล้านถุง ถ้านำถุงลมทุกถุงมาคลี่ออกเรียงต่อกันจะได้พื้นที่ผิว 70-80 ตารางเมตร
เมื่อเรามาพิจารณาถุงลม 1 ถุง เราจะพบว่า ถุงลมมีผนังบางมาก และสัมผัสโดยตรงกับหลอดเลือดฝอยที่อยู่ล้อมรอบคล้ายใยแมงมุม เมื่อเราหายใจอากาศเข้าสู่ปอด แก๊สออกซิเจนจากอากาศจะถูกส่งไปยังถุงลม แล้วจะซึมผ่านผนังถุงลมเข้าไปยังหลอดเลือดฝอยและไปเกาะอยู่กับเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดแดงทำหน้าที่คล้ายรถขนส่ง บรรทุกแก๊สออกซิเจนพาไปส่งยังเซลล์ต่างๆ ทั่วร่างกาย ตอนนี้เลือดที่มีแก๊สออกซิเจนมากก็จะเป็นสีแดงสวยเชียวค่ะ เมื่อเม็ดเลือดแดงเดินทางไปถึงเซลล์เป้าหมาย ก็จะปล่อยแก๊สออกซิเจนให้แก่เซลล์ แล้วก็จะรับผู้โดยสารคนใหม่ ก็คือ แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ซึ่งเป็นของเสียที่เกิดขึ้นจากปฏิกิริยาในเซลล์เข้ามาแทนที่นะคะ ตอนนี้เลือดจะมีสีค่อนข้างคล้ำออกจะดำๆ ไม่ใช่สีแดงสวยแล้วค่ะ เม็ดเลือดแดงจะพาแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์วิ่งไปตามหลอดเลือด กลับมายังเส้นเลือดฝอยที่อยู่รอบถุงลม หลังจากนั้นแก๊สคาร์บอดไดออกไซด์ก็จะซึมออกจากเส้นเลือดผ่านเข้าไปในถุงลมและถูกขับออกจากร่างกายในช่วงที่เราหายใจออกค่ะ การหายใจเช่นนี้เกิดขึ้นอยู่ตลอดทุกเวลา นาที โดยที่เราไม่รู้ตัวเลย น่าทึ่งนะคะ นี่คือสิ่งอัศจรรย์ของร่างกายมนุษย์ที่พระเจ้าทรงสร้างขึ้นมาอย่างประณีตและละเอียดอ่อนค่ะ
เราสามารถร่วมมือกับร่างกายของเราในเรื่องการหายใจได้ดังนี้นะคะ หายใจอากาศที่บริสุทธิ์ หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีคนอยู่หนาแน่น เช่น โรงภาพยนตร์ หลีกเลี่ยงควันต่างๆ โดยเฉพาะควันบุหรี่ ในห้องนอนและห้องทำงานควรจะเปิดหน้าต่างให้อากาศถ่ายเทอยู่เสมอ ช่วงกลางวันเป็นช่วงที่ต้นไม้สร้างแก๊สออกซิเจน เราจึงอาจจะไปยืนรับอากาศจากต้นไม้ในช่วงกลางวันบ้างนะคะ แต่ในช่วงกลางคืนโดยเฉพาะในห้องนอนไม่ควรมีต้นไม้ค่ะ ท่าทางของเราก็เป็นสิ่งสำคัญในการหายใจค่ะ เราควรจะยืนหรือนั่งด้วยหลังที่ตรง ไม่ควรหลังค่อม เพื่อปอดจะได้ขยายตัวได้เต็มที่ ไม่ควรใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่น และอย่าลืมเตือนตัวเองให้หายใจเข้าออกลึกๆ เพื่อปอดจะได้ขยายตัวเต็มที่รับอากาศบริสุทธิ์ค่ะ การดื่มน้ำเพียงพอ รับประทานอาหารที่ดี ไม่เครียด และออกกำลังกายสม่ำเสมอจะช่วยให้ระบบการหายใจของเราทำงานได้ดีขึ้นค่ะ